2859 words Powered by word counter

Everywhere you go…
De feestdagen zijn voor mij altijd een combinatie van opgetogenheid en overprikkeling. Daardoor is van de opgetogenheid vaak weinig te zien. Ik begon steeds vaker de kerstmarkt(en) te vermijden en in een tuincentrum kom ik ook al jaren niet meer. De kerstdrukte plan ik zoveel mogelijk omheen en met de kerstdiensten blijf ik tegenwoordig thuis.

Voor mij is het toch een groot verschil tussen toen ik klein was en ik tiener werd. Doordat ik ouder werd, werd het steeds belangrijker voor me om de rust op te zoeken. Dat neemt niet weg dat er heus dingen zijn die ik bewust op zoek. De rest van de tijd vind je me onder een verzwaringsdeken met een boek, tekenspullen of (kerst)film.

Prikkelende feestdagen

Lichtjes, geurtjes, geluidjes. Als iets me overprikkeld is het dat. Mijn visuele en auditieve zintuigen zijn heel gevoelig. Mijn reukzintuig komt daarna. Wanneer iemand met veel parfum of aftershave voorbij loopt, heb ik de rest van de dag hoofdpijn. Ik ben dankbaar dat het tegenwoordig wat beter gaat, nu ik niet meer chronisch overprikkeld ben. Wel wordt de tolerantie minder naarmate ik ouder wordt.

Tijdens de feestdagen worden deze zintuigen erg geprikkeld en elk jaar wordt het meer. Vind ik dat kerst niet uitbundig gevierd mag worden? Oh, absoluut niet. Ik vind wel dat het een toontje minder mag, omdat het elk jaar wel grootser en uitbundiger lijkt te worden. Zoals veel mensen steeds op zoek zijn naar groter en nog meer.

Traditie

De laatste jaren is het voor mij een traditie om tijdens de zomervakantie (deed ik al langer) en de kerstvakantie een dagje weg te gaan. Dit kan binnen Nederland zijn, maar bijvoorbeeld ook België. Antwerpen is bijvoorbeeld minder dan 2 uur bij mij vandaan.

Ik vind deze tradities fijn. Ik leer nog steeds veel op dagjes weg. Het is fijn om steeds te kunnen zien dat ik in bepaalde dingen blijf groeien. Vorig jaar ben ik niet geweest. Er veranderde zoveel dat jaar en omdat ik ook net met Bijbelschool was begonnen, was het me te veel om ergens naar toe te gaan. Wel heb ik die zomervakantie Kamp Westerbork bezocht.

Het terrein is erg groot, ik was moe, het werd slecht weer en ik wilde naar huis. Mocht het er een keer van komen, dan kan ik altijd nog een keer terug om de rest te zien. Ik heb toen geleerd dat een tour met een gids gewoon echt niets voor mij is. Ik vind het fijner om alles gewoon zelf te bekijken, met of zonder audiogids. Dit heeft vooral met voorkeur te maken en dat ik te zelfstandig ben om daar bij aan te sluiten.

Kerstdrukte vermijden en toch een dagje weg

Natuurlijk zijn sommige dingen tijdgebonden en dat is mede de reden dat ik niet veel plannen maak. Ik moest het op de moeilijke manier leren, dat ik niet zoveel moet inplannen. Sinds ik maar 1 of 2 dingen inplan voor zo’n dag gaat dat goed. Ik raak nog steeds overprikkeld en ik moet daarna nog steeds een paar dagen bijkomen, maar het is niet meer zo extreem als het was. Geen paniekaanvallen meer tijdens een dagje weg.

Met de trein reis ik zoveel mogelijk 1e klas, er zijn genoeg kortingsacties te vinden waarmee dit betaalbaar is en ook de uitjes zelf doe ik vaak met korting. Omdat ik alleen ben kan ik langs de eventuele drukte lopen, in plaats van ergens wat langer naar te kijken. Ook ben ik in mijn eentje sneller dan de “gemiddelde tijd” en heb ik daardoor snel alles wel gezien.

Naar Brussel

Twee jaar geleden ging ik met een Black Friday actie voor nog geen €15,- retour naar Brussel. Dit was wel tweede klas, maar (extreem) druk waren de treinen niet. Enige minpuntje was dat ik aan een specifieke trein gebonden was. De tijd maakte gelukkig niet uit zolang ik maar die specifieke trein nam (waarschijnlijk ook de reden dat het niet druk was, ze wilden de treinen toch bezet hebben met reizigers). Het plannen was daardoor natuurlijk wat lastiger, maar het is allemaal gelukt.

Een spannend verhaal

Het enige spannende wat die dag is gebeurd, is dat ik uit het niets geïntimideerd werd door een agressieve bedelaar. Uit het niets omdat hij ineens voor me stond. Heel dicht “op” mij en “in” mijn gezicht stond en ik geen idee had waar hij vandaan gekomen was. Een belaging dus. Nee, ik heb niets gegeven. Ten eerste omdat ik (bijna) nooit contant geld op zak heb. Ten tweede omdat ik ervan overtuigd ben dat je het niet oprecht nodig hebt, wanneer je mensen op die manier benadert. Ook geloof ik er in dat je vrijwillig en zonder dwang iets moet geven 2 Korintiërs 9:7. In dit soort situaties is dit niet het geval.

Hoe het afliep? Ondanks dat het onverwachts was, had ik de situatie door en kon ik stevig vol blijven houden dat ik echt niets bij me had (natuurlijk had ik wel mijn pinpas, maar vaak willen ze kleingeld). Uiteindelijk liep hij boos weg. Juist, hij had me natuurlijk ook kunnen overvallen. Ik moest toch even bijkomen van de hele gebeurtenis. Toch was ik daarna dankbaar dat ik inmiddels letterlijk zo stevig in mijn schoenen stond (door de belaging lukte het me niet om zelf weg te lopen, maar omver geblazen werd ik ook niet). Gelukkig duurde het nog even voor ik met de trein naar huis kon, zodat ik nog wat extra kon rusten voordat ik de reis naar huis maakte (ja, ook daar heb ik de tijd en een rustmoment voor nodig. Het is wat 🤪). Ik had wel weer een spannend verhaal voor mijn autismecoach.

Voldoende rust

Goed, voldoende rust is belangrijk met dit soort dagen. Wil ik dat ik in balans blijf. Dagen er voor en dagen erna zorg ik dus voor rust, boven op het zoveel mogelijk vermijden van de rest van de drukte buiten de deur. Tenzij ik een korte afspraak heb die niet anders kan, meestal is dat er dan maar eentje. Omdat ik weer ben gaan zwemmen, zal ik die weken ook niet gaan zwemmen. Omdat ik dan meer last heb van het zwemmen, dan dat het me enigszins helpt. Een averechts effect moeten we niet willen.

Ik zorg ervoor dat ik niet lang in de keuken hoef te staan en toch iets anders eet dan dat ik normaal doe. Vaak heb ik voor kerst en oud&nieuw ovenschaaltjes en gerechtjes die ze rond deze tijd in de supermarkt verkopen. En ook Emma krijgt wat extra’s, wat ze verder alleen tijdens de zomer krijgt. De ovenschaaltjes zijn genoeg voor mijzelf voor die dagen en ik kan zo alles zelf samenstellen. Daarbij kan het allemaal zo de oven in. Aan het begin van de kerstvakantie kook ik zo als normaal, voor 1-3 weken en dat gaat in de vriezer om elke dag op te kunnen warmen.

Een belofte

Voor mensen die autisme (en ADHD) niet (goed) begrijpen, kan dit heel krom klinken. Wel een dag uit kunnen, maar de rest zou niet lukken. Het lukt wel, alleen schaadt ik mijn gezondheid ermee (en lukt het dus eigenlijk niet). En ik ben niet alleen ongehoorzaam aan God (die ik beloofd heb mezelf zowel niet meer in een [autistische] burn-out te laten duwen, als koppig zelf mezelf door te blijven duwen omdat ik niet snel opgeef.) als ik daar nu bewust voor zou kiezen. Ik ben er ook ongehoorzaam mee aan de overheid. Ik heb aan die laatste de plicht om er voor te zorgen dat ik niet achteruit gaat in mijn gezondheid (die ik dus hetzelfde heb beloofd). Dus ik moet geen (langdurige) dingen doen waarvan ik weet dat die daarvoor (kunnen) zorgen en het kost een hoop rust momenten om zoiets te kunnen doen.

Weken achter elkaar de drukte die steeds drukker wordt, mensen, verschillende heftige prikkels, grote groepen bij elkaar, om vervolgens te crashen met heftige overprikkeling (en een meltdown op de loer) en daarvan moeten herstellen. Dat is een heel groot verschil met rustig aan doen omdat je al die drukte en prikkels toch al zoveel mogelijk vermijdt en één dag een halve dag weg zijn, waarbij je ook veel drukte kan vermijden én bewegen zodat je bepaald prikkels er ook uit loop. Om vervolgens een paar dagen rustig aan te doen en bij te komen met rustige dingen binnenshuis die je toch al bewust gepland had vanwege de feestdrukte.

December feestdagen planning

Ik heb een december feestdagen planning. Ja, dat lees je goed. Deze is qua structuur hetzelfde als mijn normale planning, alleen de activiteiten wijzigen voor een deel. Ik houd dezelfde structuur aan, omdat het anders niet goed met me gaat. Zo ga ik al wat jaren met oud&nieuw rond dezelfde tijd naar bed en slaap ik door het vuurwerk heen (lang leve oordoppen en verzwaarde slaapmaskers). Als ik op blijf, heb ik daar dagen last van. Dat vind ik het persoonlijk allemaal niet (meer) waard en gezegend nieuw jaar wensen kan ook later op 1 januari.

Verder zorg ik ervoor dat de echt noodzakelijke huishoudelijke taken gedaan worden. Komt de rest weer na de drukte en heb ik er dit jaar (in tegenstelling tot vorig jaar) voor gekozen om niet met school lessen bezig te zijn. Zoals ik al schreef, nu ik weer zwem heb ik er ook voor gekozen om die weken niet te gaan zwemmen.

Ook zullen er in de kerstvakantie geen blogs online komen. Daar denk ik nog verder over na. Zo heb ik bij elkaar wat meer tijd om dingen te doen die me helpen bij overprikkeling en om dit nu te doen zodat ik niet overprikkeld raak. De dagen bestaan dus veel uit kerkdiensten online meevieren, (verdiepende) boeken (uit)lezen, tekenen en (kerst)films en series kijken. Dit alles met mijn verzwaringsdeken over/om mij heen en Emma dicht bij me.

Elk jaar leer ik ook wat bij, met wat ik nodig heb in deze periode. Soms zijn het kleine subtiele dingen, die dan toch opvallen en voor onrust en overprikkeling kunnen zorgen.

Wandelend met God

Het geeft mij ook wat tijd om na te denken over Wandelend met God. Te luisteren naar wat God wilt, wat ik er verder mee doe. Voor nu door gaan zoals ik nu doe, of dat het tijd is iets uitbreiden (en waar mee dat dan zal zijn). Het is fijn te zien dat ik al 5 maanden verder ben en bijna elke week een blog online kan plaatsen en dat deze (nog steeds) gelezen wordt door anderen. Ik ben daar erg dankbaar voor.

Wel of geen kerstversiering, that’s the question

Een aantal jaar heb ik af en aan mijn huis versierd, met kerstboom en al. Niet uitbundig, het bleef vrij rustig, maar toch had ik er last van. Dus stopte ik er steeds opnieuw mee. Enkele overijverige hulpverleners bemoeiden zich vroeger erg met mijn woning(en) en gingen dan helemaal los op tierelantijntjes die de boel gezellig moesten maken. Dat zou me goed doen namelijk. Eh, ik ben autistisch en heb er persoonlijk alleen maar last van. Hoe gaat mij dat dan goed doen?

Inmiddels hang ik de laatste jaren alleen wat subtiele kerstverlichting op. Mijn kerstboom was al wat jaren stuk en aan het verstoffen in de schuur. Deze heb ik vorig jaar eindelijk helemaal weggedaan. Dit jaar sla ik nog over. Voor volgend jaar denk ik er over na een mini boom met lampjes ergens neer te zetten. Als alles gaat zoals het gaat en mag blijven gaan. Dan heb ik tegen die tijd nieuw meubilair dat me zal helpen minder overprikkeld te zijn in huis. Dan zou zo’n boompje veilig voor mijn prikkels moeten zijn.

Het nieuwe jaar

Als alles gaat zoals het mag gaan, dan kan ik mij in het nieuwe jaar op huidige en nieuwe zaken focussen. Kan ik mijn autisme weer regelmatig uitdagen op rustige dagen in de Ikea. Elke keer ben ik weer dankbaar dat de planten en (geur)kaarsen als laatst voorbij komen, voor je bij het zelfbedieningsmagazijn. Ik ga al enige tijd met de bus, omdat ik merkte dat dit ondanks dat het wat langer duurt beter voor me is dan de trein. Het is voor mij het verschil, net zoals tussen de intercity en de sprinter. Ik neem de intercity wel op wat langere traject (waar die vaak ook alleen rijden), over het algemeen neem ik liever de sprinter.

Vroeger had ik het probleem dat ik door de spanning (waar ik ook naar toe ging) ergens met de snelste route moest zijn. Ondanks dat ik daar ook last van had, was de spanning wat minder. Inmiddels voel ik mij prettiger wanneer ik de tijd neem. Dit omdat de spanning in zijn algeheel verminderd is en ik steeds meer heb geleerd. De bus naar Zuidplein duurt een uur en daarna moet ik nog even wachten op de bus naar Barendrecht. Ook speelt mee dat we tegenwoordig veel beter kunnen weten waar we aan toe zijn door alle digitale borden en reisapps. Voor mij met autisme is dat erg fijn. Het zorgt voor meer voorspelbaarheid tijdens de reis, wanneer er onderweg iets mis gaat bijvoorbeeld. Alleen voor ingewikkelde lange (3+ uur) trajecten, plan ik het nog volledig en uitgebreid thuis zodat ik onderweg meteen mijn opties weet.

Doelen

Goede voornemens doe ik niet aan. Goede voornemens geven mijn inziens ruimte om het ook niet te doen of het (bijna) meteen op te geven. Ah, ik had goede intenties toch? Volgend jaar weer een kans. Lekker passief en een goed excuus om geen verantwoordelijkheid te hoeven nemen. Het is een goede manier om uitstelgedrag instant te houden en jezelf een slachtofferrol aan te meten. Ik heb op bepaalde gebieden het hele jaar door al uitstelgedrag wanneer ik vast loop met mijn autisme. Een goede manier om mezelf een rotgevoel te geven, is om er vrijwillig voor te zorgen aan het begin van het nieuwe jaar.

Daarom maak ik doelen en de meeste daarvan haal ik ook. Ik geloof dat die ook in lijn liggen met wat God wilt, anders zou het niet lukken of me niet [oprecht] verder brengen. Met mijn autismecoach heb ik wel geleerd om realistische doelen te stellen. Anders kan je jezelf ook rot over jezelf gaan voelen (en het opgeven.) Ook geloof ik dat iets in lijn kan liggen met wat God wilt, maar ik dan bewust of onbewust te snel wil voor wat ik aan kan. Kijk maar naar Bijbelschool, wat 3 jaar later uit eindelijk toch gebeurde.

Ik was altijd wel tevreden met de doelen die ik daarvoor wel behaalde. Het is alleen toch beter om niet meer doelen te stellen dan haalbaar zijn. Of om ze op te breken en te verdelen over een langere periode. Als je 1 doel in een jaar haalt, dan ben je toch al 1 doel verder, dan waar je het jaar daarvoor was

Lange termijn doel

Twee van die doelen zijn Bijbels Hebreeuws en Bijbels Grieks leren. Zonder dit voor mezelf al helemaal vast te zetten, wilde ik als het zou lukken in oktober 2025 met Grieks beginnen. Hoewel Hebreeuws minder moeilijk is dan ik verwachtte, duurt het wel wat langer voor mij voordat ik het goed geleerd heb. Leesvaardigheid en vertaalvaardigheid vind ik hierbij het belangrijkste. Omdat ik nu al weet dat ik er hoogstwaarschijnlijk volgend jaar nog mee bezig zal zijn. Zal het niet haalbaar zijn om in oktober 2025 met Grieks te beginnen. Dit doel is dus een lange termijn doel, terwijl het doel met Hebreeuws te beginnen, dit jaar behaald is. Ditzelfde geldt voor de meubels waar ik eerder in deze blog over schreef. Deze kan ik. als alles gaat zoals het gaat, in het nieuwe jaar aanschaffen en dit doel is daarom planbaar.

Een ander doel is om andere dingen te leren plannen organiseren. Ik ben dit jaar gaan beseffen hoeveel in het leven bestaat uit plannen en organiseren. Dit gaat echt niet alleen om je agenda. Het wordt nu tijd om daar dus een stap verder in te nemen. Het afgelopen jaar heb ik geleerd om mijn to do-lijst niet alleen te maken. Ik heb ook geleerde deze in mijn planning in te plannen. Daarbij heb ik ook geleerd om wanneer ik zie/weet dat iets gedaan moet worden, dit op die lijst te zetten zodat ik deze kan in plannen. Ik denk er anders vervolgens een lange tijd niet aan en dan gebeurd het dus niet. Dit herhaalt zicht dus op deze manier.

leiding bij God zoeken

Ik vind het fijn dat ik dit doel behaald heb. Het is een doel waaraan ik zou werken, samen met mijn autismecoach voor ze vertrok. Het geeft me een extra boost dat het toch (weer) lukt zonder haar. Natuurlijk zoek ik nu ook regelmatig leiding bij God, wanneer ik merk dat ik vastloop.

Zo. De decembermaand is voor mij dus vooral een maand waarin ik de feestdagen drukte vermijd. Waarin ik wat meer in mijn eigen coconnetje leef dan gewoonlijk. Ik zorg voor veel rust. Leg mezelf niet te veel druk op en geniet op mijn eigen manier van de feestdagen.

Vraag van de week
Hoe kom jij de decembermaand het beste door?